3 Cerpen Sapardi Djoko Damono

Gagambaran Manik Sudra

Jendéla

Tiang ajak somah tiangé buin lakar ngaé jendéla yadiastun pinih sing suba nenem ada jendéla di tembok umahé. “Ngaé jendéla buin nah, Bli,” somah tiangé ipuan mapangidih, “apang sing ongkeb.” Tiang bani nanggehang sakancan ané taén tagiha kapining somah tiangé, sakéwala ané ené, pangidihné ngaé jendéla ténénan, isinin tiang. Sing perlu tiang ngorahang apa ané makrana. Yén sakancan unduk orahang apa ané makrana sing ya nyényé lan nyignyig adané? Di pét pradé somah tiangé sing nagih gaénang jendéla tiang sing lakar nakonin apa makrana. Tiang ajak somah tiangé merluang jendéla apang ngelah panawang ada gumi membat linggah, di sisi ada masi ané nongos di tengah. Jendélané maang tiang ajak somah tiangé papilihan, milih tongos di tengah apa di sisi. Lénan tekén ento umah tiangé sing nguyutang liun jendélané ané ada. Miribang té sing nyangetang témboké misi apa sing jendéla.

Ujan Ngribis

Ujan ngribis sing merluang pajeng. Ia demen majalan majinjit aji batisné ané ngenah ilang, kemu-mai. Ia demen nelokin ragan idéwané uli jendélané ané engsap unebang idéwa, batisné nempuh kordén kamaré. Dugasé ento idéwa sedek masaré, miribang ngipiang ujan ngribis ané sing merluang pajeng. Ia sayang kapining ragan idéwané, seken, kapin sing taén ngipiang idéwa ané ngipiang déwékné. Ia masi sing merluang mantel utawi sepatu bot. Tur, ia nabengin ragan idéwané apang sing tekain rasa kangen ané sing pesan tawang uli dija kapa panekané. Miribang té kangen ujan ngribisé tekén idéwa kawitné uli ipian idéwané napkala ngipiang déwékné. Kapin kudiang nu dogen idéwa kangen tekén déwékné, saja apa sing? Ia sing merluang pajeng, idéwa suba nawang; sakéwala sing nawang risedek masaré kangen tekén ujané ngribis utaminné kangen kapining batisné tan pendah beludru.

Nengkikin Ujan Ngribis

Anaké luh jegég ento sing pesan demen nepukin kurenané nengkikin ujan ngribis. Kurenané tan perah demené tekén ujan bales, sing pelih yén orahang tresna tekén ujan bales, nanging nepukin ujan ngribis sing nyidaang nales gedeg. Suba pang kuda kadén anaké luh jegég ento nuturin kurenané, sakéwala kurenané sing nyak ngidepang.

“Madak apang kasasar ka neraka ané pinih jeléka clekotokan ujané ngribis ento!” kurenan anaké luh jegég ento nemprat sabilang ningeh munyin ujan ngribis di punyan-punyanané miwah di genténgé. Munyin ujané ngribis adéng gati. Sakéwala dingeha masi tekén kurenan anaké luh jegég ento. Yén sekenang nlektekang, ujané ngribis ngenah buka langsé betel mialangin cayan ainé napkala semengan ané ngranaang sunarné sing nyidaang nempuh muncuk punyan-punyanané.

Anaké luh jegég ané beling pitung bulan ento sasidan-sidan ngutsahayang apang sing gedeg tekén parisolah kurenané ané mara suud oprasi tulang mapan tulangné lung ulian nyerod di ampiké ujané ngribis ané makada. Kurenané jani suba bisa majalan sakéwala nganggon tungked. Suba nyidaang magaé dadi supir. Suba nyidaang luas ka dura kota. Sakéwala gedegne tekén ujan ngribis sing masi ilang.

“Yén ujan bales sapisanan sing kénkén, Bli demen,” kurenan anaké luh jegég ento ngraos tekén déwékné,  “Ujané ngribis ngedegin, panekané adéng-adéng, nyliscis majalan, sing maorahan teka, tur ulian silib melusang ampik,” Kurenan anaké luh jegég ento buin ngraos, “Bli demen tekén ujané bales yén teka maorahan tur pedas dingeh munyinné, sing ngranaang nyerod.”

Dugas kurenané majalan ka tongosné magaé, ujané ngribis suba endang. Anaké luh jegég ento pesu uli umahné tur ningalin yéh aketulan sisan ujané ngribis neket di muncuk padangé, pangenahné buka meled mangulayang ka langité utawi meled ulung ka tanahé serep akah punyan poh.

“Dumogi pianaké buin pidan ning buka yéhé aketulan totonan,” adéng anaké luh jégég ento ngraos, baan adéngné ia sing ningeh apa ané sambata.

Catetan: Kabasabaliang antuk IDK Raka Kusuma sakéng cerpén mamurda Jendela, Tentang Gerimis miwah Menghardik Gerimis. Kaketus sakéng kumpulan cerpen Menghardik Gerimis.