Lontar Kala Ireng (2)

Carita Masambung I Madé Sugianto


Sumber Gagambaran; id.pinterest.com

Sing kodag-kodag liangné Kembang Girang kerana Kala Sumambang lan Déwi Ceki suba dadi cecungukné. Ngancan ngliunang watek corahé sida kapupulang, sinah lakar élah ngebug Puri Margapati. Disubané sida ngasorang Raja Margapati, Prabu Aksara Murti, sinah ia madeg ratu. Sakabesik raja di Pulina Dwipa pacang nyembah batisné kerana sida ngalahang Prabu Aksara Murti, raja paling sakti kerana ngelah Ajian Nyregseg Sing Bah lan Ajian Ngengkebang Urip. 
Kembang Girang precaya sida ngalahang Prabu Aksara Murti disubané pragat mlajahin Lontar Kala Ireng. Jani ia buin ngojog batu lémpéh di beten punyan celaginé. Kala Sumambang lan Déwi Ceki katugasin magebagan di sema bajang apang tusing ada ngulgul tapa semadiné. Kala Sumambang lan Déwi Ceki sumanggup ngemit ratune, yadiastun buung nugtugang majangkut. 
Risedek Kembang Girang ngranasika nunggalang pikayun ngacep Déwi Kali, ada andus makudus di arepné. Buin kejepné andus ento nyuti rupa dadi anak luh aéng macaling rénggah. Ento sing ada lén Déwi Kali, ratuning momo angkara.
“Bangun cening. Mémé suba pedas tekén pangidih ceningé. Mémé lega yén ada ané makeneh mlajahin Lontar Kala Ireng. Dong kedatang matané!”
Kembang Girang ngedatang paningalanné. Yadiastun guminé peteng dedet tan pasunaran bulan, pedas tepukina Déwi Kali di arepné. Ia lantas nyembah ratuning peteng ento.
“Matur suksma palungguh ratu kayun ngrauhin titiang tur lédang micayang Lontar Kala Ireng. Nika sarat jagi katunas mangda pangléakanné, mangda ajian seliwahé ajeg ring guminé. Titiang nyadia ngaénang guminé gerubug!”
“Nah pang kéto mémé mara demen. Apang ada sentana ngwarisin lontar pingité ené. Lautang jemak!”
Kembang Girang maekin, matimpuh sambilang limané nunas lontaré. Disubané lontaré katunas, ngénggalang ia mesuang temutik tur nusuk basangné Déwi Kali.
“Bangka iba!” makraik Kembang Girang tan bina suaran singa.
Déwi Kali tangkejut kerana basangné bedah kena temutik. Nanging Déwi Kali kaliwat sakti. Temutik mental lan basangné ané bedah kajatimula. 
“Ha ha ha ha, prewadan nyai dadi jelema. Ba olas kai ngemaang nyai Lontar Kala Ireng, ngebogin nyai ngacuk basing kainé. Ngipi nyai nagih ngmating kai. Apang cai nawang, kai tusing mati ulian tiuk pagaén pandé. Tusing matatu ulian senjata, tusing kebus kena api, apabuin belus kena yéh. Kai ratuning peteng, ratuning watek corah ané tusing aluh baan nyai ngalahang!”
Kembang Girang nuding Kala Sumambang lan Déwi Ceki apang nglawan Déwi Kali. Makadua raksasané ento makeber tur sibarengan nendang. Nanging joh tanding kawisésané, Déwi Kali saingan kapas ngelidin awakné lantas ngantemin. Makadua raksasané ento ulung mageblug di natahé. Ngaum kadi singa Kala Sumambang kaliwat pedih. Jani ia masila, lantas mesuang Ajian Api Dumilah. Api maan guwungan siapé pesu uling bungutné tur sepahanga nuju Déwi Kali. 
Déwi Kali sing makirig atapak maimbug magpagin apiné ento. Yadiastun borbor api, Déwi Kali kedék ngakak, ngwalék Kala Sumambang kerana apiné tusing mintulin. “Ha ha ha ha ha, kai ratuning api, precuma cai mesuang api. Néh, pawales kainé!”
Apiné leketik tur malecat ngalih Kala Sumambang. Aget ia énggal makelid yén sing kéto puun awakné kena api padidi. Api maan guwungan siapé ento ngenén punyan taep gedé. Punyan kayuné ento bah tur puun. Tusing makeloné, Déwi Ceki ngwalesang pedih somahné. Ia mesuang Ajian Lojor, Ajian Cakra, muang Ajian Ringgit. Makejang senjatané mangan. Nanging Déwi Kali kaliwat sakti, senjatané ento tusing ada natunin. 
“Yadiastun cai ajak telu ngangkep kesaktian, joh para cai makejang nyidang ngalahang kai. Sepalanan, rebut kai,” Déwi Kali nangtangin.
Jengah Kembang Girang ningehang raosné Déwi Kali. Ia makecos uling batuné lémpéh tur ngentungang cukcuk. Ada nanceb di baong, di kolongan, di mata, muang ulu ati. Déwi Kali bah. Nanging disubané ngentug tanah, prajani seger oger. Kembang Girang éran ngatonang. Tumbén jani ada selamat kena Cukcuk Wisya Kobra. Disubané Déwi Kali bangun, buin entonganga cukcuk lanying. Cukcuké nanceb ngenén kolongan. Kéwéh Déwi Kali maangkihan, buin bah ka tanahé kerana pegat angkihané. Kembang Girang ngadén Déwi Kali suba mati. Disubané ulung mageblug di tanahé buin ngrajang bangun maimbuh cukcuk di kolongané mental padidi.
Telah dayané Kembang Girang lakar ngalahang Déwi Kali, ratuning peteng, ratuning mala. Yén sing nyidang ngalahang Déwi Kali sinah ia tusing nyidang ngentinin dadi ratuning selem. Tusing nyidang munduhang sawatek jatma corah ajak nguwugang gumi. Tondén maan minehang naya ngalahang Déwi Kali, sagétan basangné kena tendang. Kembang Girang nyrégség, ada duang tindakan maserot kuri. Tendanganné keras sajan maimbuh batisne serasa ngemu api. Gencang Kembang Girang nangkis kala Déwi Kali buin nendang.
“Rejek rebut!” Kembang Girang makraik.
Kala Sumambang lan Déwi Ceki énggal nyagjagin. Kala Sumambang mesuang kanding tur ngébogin uling diri. Masibakan sirahné Déwi Kali. Muncrat getihné, ngeluluk poloné. Dsiubané baah ngentug tanah, Déwi Kali kajatimula. Tangkejut Kembang Girang, Kala Sumambang, lan Déwi Ceki ningalin. Musuhné buin idup yadiastun sirahné masibakan. 
“Ha ha ha, kadén aluh ngmatiang kai. Ngipi nyai ajak telu. Ulihang pusaka Lontar Kala Ireng, yén nulak, sing buwungan cai ajak telu matiang kai. Tulang cainé kapakpak simbuhang di punyan kayuné apang ada silapin cicing alasan. Ulihang apa mati!”
Kembang Girang kaliawat pedih. Ngancan ngedenang bayuné ngmatiang Déwi Kali apang ia énggal dadi ratuning peteng. Nyagjag ia dugas Déwi Kali kedék ngakak. Layahné kapacek baan cucuk. Prajani caket kedékné. Nepukin Déwi Kali makalé limané ngelésang cucuk, Déwi Ceki nancebang lojor di kolonganné. Kala Sumambang lantas nyempal baongné nganti ulung mageblug. Tan bina sirahné Tri Sirah ulung kapanah baan Raguputra. Disubané ulung mageblug sirahné Déwi Kali ka tanahé. Prajani sirahé ento makeber ngalih awakné maimbuh buin atep kajatimula.
“Ha ha ha, ngipi cai ajak telu ngmatiang kai. Né pawales kainé!”
Blug.
Kembang Girang, Kala Sumambang, lan Déwi Ceki ulung maguyang. Makejang ngisi basangné. Sarasa kena palu godem, kanti makatelu glalang-gliling naenang sakit. 
“Kai enu kapiolsan tekéning nyai. Yén nyai nyak ngulihang Lontar Kala Ireng, selamat nyai. Kai ngemaang nyai enu idup apang nyidang ngwalesang sakit atin nyainé tekén Gedé Merta. Mai aba, cai selamet!” Déwi Kali nuding Kala Girang.
Ané katuding bangun tur mesuang kesaktianné. Kembang Girang mesuang Ajian Saru Mua. Paling Déwi Kali tusing nepukin apa. Sarasa benyah muanné kajagurin tur katendangin nanging tusing pati maan ngwalesang kerana tusing tepukin ané mencanin.
“Kala Sumambang, Déwi Ceki, gantung Déwi Kali lan sempal baongné. Da kanti baanga ngantug tanah!” titah Kembang Girang.
Tangkejut Déwi Kali kerana musuhné nawang panyerihné. Sepanan ia nangkis kerana becat sajan Kala Sumambang ngandik baongné. Déwi Céki ngénggalang nyanglak sirahné apang tusing ulung di tanahé. Kembang Girang enu nyangkling Déwi Kali.
“Nyai nawang panudan kainé. Cai sisia tusing ngelah tata krama. Uling cerik kai ngajahin iba kesaktian, dong nyai las ngmatiang guru,” ucap Déwi Kali.
“Pidan saja kai maguru tekéning nyai. Nanging nungkak nyai ngajahin Lontar Kala Ireng, ento makada kai sebet. Sing seken nyai ngurukang kai.”
“Dong papineh nyainé mula jelé mula usak. Kaliput momo angkara, guru sing buung sengsarain nyai!”
“Mendepang bungut nyainé, jani kai gantiné dadi ratuning peteng. Ratuning adharma di guminé!” (Masambung…)


Kukuh Sugianto
Kukuh Sugianto utawi I Made Sugianto embas ring Tabanan dina Wraspati Wagé Sungsang (Sugihan Jawa) tanggal 19 April 1979. Dané ngawitin nyurat sastra Bali modéren ring warsa 2009, lan malih awarsané dané sampun prasida ngamedalang cakepan sané kapertama mamurda “Bikul” lan kalanturang antuk cakepan sané kaping kalih mamurda “Préman”. Ring warsa 2009 dané ngwangun penerbitan sané mawasta Pustaka Éksprési sané sampun nerbitang makudang-kudang cakepan napiké cakepan mabasa Bali wiadin basa Indonésia. Polih hadiah Sastra Rancagé ping kalih inggih punika warsa 2012 bidang jasa lan warsa 2013 antuk novél sané mamurda “Sentana”. Sané mangkin dané makarya dados wartawan Harian Umum NusaBali.

No comments