Madagang, Calonarang
Olih: I Gedé Gita Purnama Arsa Putra
Gagambaran I Nyoman Buda Arimbawa |
Tumbén selidan Madé suba manjus
mapayas melah, kamen putih misi malilit saput poleng, baju putih kenceng, udeng
putih nyotot, masumpang pucuk rajuna. Majanji ngajak timpal-timpalné sekaa
demen nguber léak koné adané. Lakar mabalih calonarang di dajan désa, ada
bangké matanem koné, ento mawinan liu anaké nyatuang calonarangé ené. Kénkén ya
lakar panadiné, apa lakar selamet apa lakar nglantas mapamit bangké-bangkéné.
Macuet lantas Madé ngajanang, majalan barengan ngajak sekaané ané suba patuh
pepayasané, nyak adung suba makejang.
Neked di tongos calonarangé suba
masepuk anaké ané lakar mabalih calonarang masi. Parkir motor di lapangané,
suba parkir kena cuk dasa tali. Jani lakar macelep ka tongos calonarangé tusing
ja mayah, kéwala ada kotak genah dana punia koné adané.
Nagih nylempungin siuan, jeg
sledéta tekén pacalangé, nah ngampet suba pesu duang dasa taliané. Ramé pesan
anaké mabalih calonarang, kanti tusing ngidang mimpasan, maseksek kosek, anaké
mabalih masepuk. Né lakar mabalih calonarang apa lakar mabalih anak mabalih, jeg
mantap jiwa jlemané ngrembun pang maan nolih bangké matanem.
Dagang masi makacakan, yén tusing
ada calonarang, di désané ené tuah ada telung ukud dagang dogénan, peken masi
tuah tenten dogénan. Wiréh mula setata suung désané, ulian calonarangé ené, jeg
rata makejang kramané ngawarung, ngalih bati ulian calonarang. Makejang anaké
teka masuang pipis tusing matawahan. Lais maseluk dagangané, kanti nolak anak
mablanja, jeg ngéndah.Calonarangé a peteng suba liu pesan nekaang bati, uli
parkir sepeda motor, parkir mobil, kotak dana punia, kanti krama ané madagang
dadakan. Krama désané lega pesan, yén dadi méh pang sesai ngaé calonarang yén
kakéné tepukin batiné.
Jani liu pesan anaké demen mabalih
calonarang, ada ané kanti ngaé sekaa bakal nguberin dija ja ada calonarang.
Mabalih calonarang boya ja mabalih seni lelampahané, kéwala ngantiang di
nyiramang bangké-bangkéné, ngantiang di ngundang-ngundang léaké. Sagét saja ada
léak buduh klapat-klapat ngentasin kalangané.
Krama
Bali ané jani suba ngancan modéren, ngancan maekang ngajak budaya lan tradisi
uli dura negara, masi enu demen buduh tekén ané kakéné. Apa sujatiné
calonarang? Ané encén sujatiné calonarang? Apa lelampahané madan calonarang?
Apa ngurip bangké madan calonarang? Madé kitak kituk ané encén kaden…. suba ya
ramé anaké mabalih calonarang, jeg milunin dogén.Sedek anak nglampahang satua,
kanggoang negak di dagang kopiné, rokoné sedot, apang tusing ngundap. Suba ja
anaké nyiramang layon, misi ngundang-ngundang, mara ya
paekin kalangané, bareng madesek ditu ngajak ané lenan. Kéto calonarang di Bali
jani bli….
No comments