Ngarap Carik

Olih: I Putu Supartika
 
"Why Should I Care" Gagambaran Nasrul
Tamat sarjana Gedé Sucipta mulih ka désané. Disubané petang tiban ia kuliah lan idup di kota yadiastun taén mulih ka désané kapah-kapah, mara jani buin ia ningalin kénkén ainé ngencrong lan engseb di désané kanti waiwainan. Aminggu ngoyong di désa, ia dot pesan magedi ka kota nglamar gaé di kantoran nganggon ijasah sarjanané. Ia ngorahang isin kenehné totonan tekén bapané sanjané rikala ia ajaka bapané negak padaduanan di émper umahné namping kopi matimpal godoh. Dugasé totonan bapané mara pesan teka uli nengala di cariké.
“Pa, tiang lakar ka kota buin mani, tiang lakar nglamar gaé di kantoran,” kéto ia nyumunin mamunyi sambilanga naar sisan godohé ané enu buin aseprapat.
“Béh, mara bapa ngelah rencana yén Gedé lakar orahin bapa nulungin bapa magaé ka carik.”
“Apa pa?”
“Gedé ukana orahin bapa nulungin magaé di carik, lan dikayangé panén Gedé masi ané lakar idihin bapa tulungan ngadepang hasil panéné langsung ka peken kotané, apang tusing kena uluk-uluk yén ngalih sudagar dini.”
“Bapa nawang, tiang suba dadi sarjana?”
“Bapa nawang, mén kénkén?”
“Yen suba dadi sarjana, artiné sing cocok tiang magé di cariké. Lek. Kedékin gumi pa.”
“Da malu Gedé sanget ngarepang dadi pegawé. Kéweh jani ngalih gaé Dé, dija Gedé lakar nglamar?”
“Pokokné tiang sing nyak magaé di carik. Rugi tiang kuliah tegeh-tegeh di kota. Tiang percaya, di kota pasti ada lowongan. Pasti ada kantor ané merluang tamatan sarjana cara tiang.”
“Tegarang kenehang malu Dé, idup di kota ento kéweh.”
“Tiang suba taén idup di kota pa, tiang nawang kénkén idup di kota.Tiang suba ngelah pengalaman”
 “Lamun kéto keneh Gedéné, nyén ané lakar orahin bapa ngurusang cariké? Bapa suba tua, suba séket tiban. Buin kesep dogén, bapa suba tusing mampuh ngujang-ngujang. Apabuin bapa tuah ngelah pianak aukud. Gedé dogén.”
“Yén sing ada ané ngurus, sakapang dogén, baang pisagané ané tusing ngelah gaé nyakap.”
“Nanging bapa sing percaya yéning anak lén ané menahin cariké. Bapa takut ia sing seleg menahin cariké. Bapa lebih percaya tekén pianak bapané padidi.”
“Yén tiang tusing nyak, apaké bapa enu percaya?”
Bapané Gedé Sucipta nyiup kopiné ané suba émbon ping pindo, lan suud kéto nyemak godoh ané ada di duur lépékané.
“Lamun bapa takut nyakapang, kontrakang dogén suba,” Gedé Sucipta mamunyi dangsah, tusing kenyat.
“Nyén ané lakar nyak ngontrak carik jamané jani Dé?”
“Liu pa, liu.”
“Bapa sing nawang dija. Sing nawang nyén-nyén, lan bapa masi percaya yéning anaké di désané dini tusing ada ané lakar nyak ngontrak. Bilih-bilih wargané dini liunan ané ngadep carikné krana suba tusing nyidaang ngarap.”
“Adi bapa belog? Alih anak uli luar désa, bilaperlu alih anak uli di kota.”
“Anak uli di kota tusing bisa magaé di carik, sing mungkin ia nyak.”
“Tiang percaya, pasti ada ané nyak.”
“Nyak lakar nanem padi, kacang, utawi jagung?”
“Tusing, nanging bangunina villa. Apabuin pemandangan di carik bapané melah, sinah liu ané lakar nyak ngontrak lan ngaé villa ditu.”
“Bapa sing nyak, cariké ené harus tetep magoba carik. Ulian ento, bapa ngarepang apang Gedé ané ngentinin bapa buin mani puan ngarap cariké.”
“Ingetang pa, tiang sarjana. Kénkén lakar penadiné yéning anaké nawang sarjana cara tiang magaé di cariké.”
“Apaké pelih yén sarjana magaé ka carik?”
“Sing ja pelih pa, nanging sing cocok.”
“Ibi bapa mebalih di tiviné ada sarjana ané suksés ulian ngarap carik lan tusing ja ulian magaé di kantoran. Anaké totonan ngarap carikné ulian bapané suba tua, lan ia mamilih suud magé di kantoran. Bapa ngarepang apang Gedé cara anaké totonan. Suksés ulian ngarap carik, ngarap ané suba ada.”
“Tiang lén, tiang tusing ja cara anaké totonan. Diolas da tiang sandinganga ngajak anaké totonan. Apa gunané tiang kuliah yén lakar dadi petani? Sing luungan tiang sing masuk lan nutug bapa ka carik uli cerik.”
“Tetujo bapané ngasukang Gedé kanti tegeh-tegeh buka jani tuah apang Gedé ngelah kaduwegan, lan kaduwegané totonan aba ka désa apang carik bapané ngasilang lebihan tekén padi lan jagung, lan untung ané bakatang uli cariké masi nyansan ngedénang krana kaduwegan ané bakatang uli masekolah dadi anggon mamanajemén hasil cariké.”
“Cutetené bapa dot nadiang tiang petani kéto?”
“Tusing ja petani tulén, nanging petani ané ngelah kaduwegan. Duweg ngalih selah.”
“Diolas pa, da makeneh yén tiang lakar dadi petani. Kanti kayang buin pidan ja tiang sing nyak magaé ka carik.”
Bapané mangkihan lan lima tengawané ngisidang lépekan ané suba puyung.
“Gedé nawang Bli Wayan Luput?”
“Nawang, kenapa pa?”
“Ia tamatan sarjana lan kanti jani ondén maan gaé.”
“Keneh bapané kénkén ngorahang kéto? Bapa sing percaya yén tiang nyidaang maan gaé di kantoran?”
“Tusing ja kéto keneh bapané. Bapa demen yén ngelah pianak dadi pegawé, nanging bapa dot masi ngorahin Gedé, apang Gedé tusing ja bes ngebet dadi pegawé di kantoran. Jani liu ada sarjana nganggur ulian ia dotné tuah dadi pegawé lan tusing nyak magaé tuyuh ka tegalé utawi ka cariké yadiastun ia ngelah carik utawi tegal ané linggah.”
“Bli Wayan Luput males, ento ané ngaénang ia tusing maan gaé.”
“Ané tawang bapa, uli mara tamat ia suba ngilehang lamaran kemu-mai, nanging kanti jani ia ondén maan gaé.”
“Nanging tiang boya ja Bli Wayan Luput.”
“Nanging yén bes ambisi dadi pegawé, dikayangé tusing maan gaé dadi pegawé Gedé lakar ngelah nasib patuh cara Bli Wayan Luput.”
“Suud pa, suud bapa maksa tiang apang nyak magaé nulungin bapa di cariké. Tiang dot dadi pegawé, boya ja magaé di carik. Apang tusing rugi tiang masuk tegeh-tegeh, disubané tamat tuah magaé di cariké. Lek pa!”
“Gedé nawang biaya masuk Gedéné uli hasil cariké? Yén cariké ento tusing ada nabdabang, sinah i raga tusing ngajinin cariké. Bapa dotné ada ané nyak nabdabang, lan ané paling arepang bapa tuah Gedé.”
“Lamun sing ada nabdabang, adep dogén suba cariké pa. Da tiang paksana magaé ka carik. Tiang sarjana, sing cocok magaé ka carik!”
“Dé...!!! Gelahné nyén ento nagih adep Gedé. Gedé taén meli?”
“Men lakar kénkénang?”
“Ento carik gelah leluhuré, ento ané ngaénang kumpin Gedéné, pekak Gedéné, bapa, kanti Gedé nyidaang idup. Ulian ento masi bapa nyidaang nguliahang Gedé kanti tamat sarjana.”
“Daripada tusing ada ané ngurus, lakar anggon gena ngelah carik tusing ada ané ngurus.”
“Nah, bapa suba ané lakar ngarap cariké totonan kanti bapa sing mampuh, sakéwala da pesan adepa kanti buin pidan ja.”
“Luungan kéto suba pa, daripada bapa memaksa tiang apang nyak magaé di cariké!”
Sanjané totonan, pabligbagané suud baan makenyat-kenyatan. Gedé Sucipta ané mara tamat sarjana tusing nyak magaé ka carik lan lebih mamilih nglamar dadi pagawé ka kota. Lan bapané tetep ngarepang apang pianakné nyak nyundulin déwékné ané suba tua ngarap carikné totonan.
Buin maniné, semengan Gedé Sucipta suba nyetil lakar magedi ka kota ngajuang lamaran. Ia suba percaya tekén déwékné nyidaang maan gaé di kantoran, apabuin ia nyemak kuliah akuntansi lan ngelah IPK ané lumayan gedé. Das coumlaudé, yadiastun kuang buin 0,1. Ia magedi ka kota tongosné ipidan kuliah. Ditu, makejang kantor uli tanggu kauh kanti tanggu kangin celepina lamaran. Uli tanggu kaja kanti tanggu kelod celepina lamaran. Data saka besik celepina yadiastun kantor ané celepina totonan tusing ada nyambat yén ditu ada lamaran, nanging tuah orahina ngejang lamarané dogén, yén disageté buin mani perluanga lakar télpuna. Nanging rasa percayané lakar maan gaé dadi pegawé kantoran ngalahang makejang-kejangné.
Sambilanga suir-suir ia mabalik ka désané disubané makejang kantor di kota tongosné kuliah ipidan celepina lamaran sambilanga ngayal kénkén rasané dikayangé terimana magaé di silih sinunggil kantor ané suba celepina lamaran totonan. Sinah ia lakar nyidaang ngawalék bapané ané dot pesan apang ia magaé ka cariké.
“Sarjana magaé ka carik? Sing, sing masuk ketékan,” ia makenyem sambilanga nongkrak sepéda montorné di natahé lan mameka di spioné.
Ia dot pesan buin maniné, buin puané utawi buin teluné utawi paling makelo buin duang mingguné ada kantor ané nélpun déwékné ngorahin ia teka ka kantoré totonan lakar tés. Uli semengan, uli kepit mata ia suba ningalin HP-né ané ada di duur méja samping balé tongosné pules lan ngarepang HP-né ngering lan maan télpun uli kantor tongosné nyelepang lamaran. Ia sing nyak yén HP-né kanti mati utawi kecag ané nganang kija-kija ia setata ngaba HP lan power bank.
Liwat awai ondén ada kantor ané nélpun ia marasa biasa dogén, tusing ngaénang tangkahné ngetug ulian takut lakar tusing maan gaé. Ia masi tetep makeneh yén buin maniné pasti lakar tlpuna.
Liwat dua wai, ia masi enu marasa biasa dogén, krana buin maniné pasti lakar télpuna, lan uli makejang kantor ané celepina lamaran pasti ada dogén ané lakar merluang pegawé.
Nanging disubané aminggu, ia suba marasa tusing biasa. Suba pitung dina ia ngantiang télpun. Kija-kija ngaba HP lan ia suba marasa yén HP-né totonan tuah gagélané, nanging tusing ada kantor ané nélpun nang abesik. Tangkahné jani suba nyansan ngetug, apabuin rikala ia inget tekén munyin bapané ané ngorahang jani liu sarjana nganggur ulian bes ngebet dadi pegawé. Nanging ia setata mamunyi tekén déwékné: buin mani pasti ada ané nélpun, lan pasti maan gaé dadi pegawé di kantoran.
Aminggu lebih a wai, lebih dua wai, kanti suba duang minggu, nanging tusing masi ada telpun uli kantor tongosné ngejang lamaran. Jani ia nyansan inguh. Inguh. Seken-seken inguh. HP ané ada di limané plalina, piteh-pitehanga. Ia jejeh yén ia seken-seken tusing maan gaé dadi pegawé di kantoran. Cara munyiné dugasé majugjag ngajak bapané, ia dot pesan maan gaé dadi pegawé di kantoran, krana manut kenehné sarjana sing pantes magaé ané daki-daki cara nengala utawi numbeg di carik.
Lan kéto tuah, rikala suba duang minggu ngantiang nanging ondén ada télpun uli tongosné ngejang lamaran, sanja di émpér umahné tongosné ia majugjag ngajak bapané duang minggu ané suba liwat ia negak. Bengong nerawang sawang ningalin puyung. Dugasé ento bapané masi milu negak di sampingné disubané suud ngejang tambah di durin umahné, lan ngumbahin batisné.
“Pa, suba duang minggu tiang ngejang lamaran nanging kanti jani tusing ada ané nélpun nang abesik,” kéto Gedé Sucipta nyumunin mamunyi rikala bapané mara negak.
“Nah, antiang dogén malu.”
“Suba med ngantiang pa, kenehé inguh, tiang suba dot pesan magaé.”
“Sing perlu inguh. Men Gedé dot magaé cara munyin Gedéné, mai tulungin bapa magaé di cariké.”



Singaraja, Agustus 2016

No comments