Lawat-lawat; Sembah-Hyang

Olih: IGA Darma Putra

Sumber Gagambaran: sarasvati.co.id

Cakupang tangané maka kalih, raris unggahang ring lelata utawi gidat soang-soang. Cakupan tangan punika, wénten sané madaging sekar, wénten sané nénten. Sané madaging sekar, mategepan pisan warnin sekaré. Wénten sané putih, barak, kuning, miwah ireng utawi selem. Maka sami sekar warna-warni punika kalukun raris kasikiang dados campuhan warna. Kadi asapunika yéning tlektekang daging cakupan tangan masekar.
Tios punika, wénten taler cakupan tangan sané nénten madaging sekar. Manut pangénter bhaktiné, kabaos nyakupang tangan puyung. Wénten taler sané maosang, ngunggahang tangan tan pasarana. Manut para wikané, yéning kabaos ngunggahang tangan tan pasarana, manawi wénten anak nganggén jam tangan, nganggén ali-ali, nganggén gelang, nganggén emas-emasan, nganggén slaka, miwah salanturnyané miwah satiosnyané, sapunapi? Néntenké sami punika sarana? Titiang nénten uning sapunapi antuk nyawis patakén aluh sakéwanten pasaurné méweh punika.
Yéning manah-manahang, yakti kadi asapunika. Ri tatkala ngunggahang tangan tan pasarana, sané anggén ring tangané taler nugtug. Kantos ambun dupané taler nugtug keneh. Sampunang ja ambun dupa, kantos suaran genta pinarah siu taler nugtug. Klenting-klenting, klening-klening nyusup ring karnané, nerus ring kenehé, raris nguleng ring awang-awang. Suaran tetangguran gongé majegur ngawinang tangkahé magejeran. Nglengking juru kidungé ngulun ring sound systemé, taler nugtug nyusup. Tios malih munyin dagang bakso miwah és ring jaba purané. Punika taler makebyah akijapan paningalan bawi guling sané nyungkling ring dagang ajengané. Malih akijapan wénten rauh ingetan sadaweg nyledétin pragina rejang rénténgé sané nyelolét. Sayan tugtug, sayan akéh sané nugtug. Sayan akéh sané nugtug, sayan engsap ring tetujoné nyakupang tangan tan pasarana.
Wénten malih pitakén siosan. Pitakéné kadi asapuniki, ‘yaktiké tangan sané kaunggahang punika puyung?’. Sayan takénang, sayan méweh nyaurin. Pitakén wantah pinaka ciri wénten sané durung tatas antuk. Iring cakupang tangané makakalih, mangda sakadi pusuh biu. Tangan sané pusuh punika, unggahang ring gidaté. Panyingakané ngidem, cangkemé ngep, karnané mamongol. Yadiastun karnané bongolang, cangkemé ngep, kantun pireng suara praragan. Daging unteng suarané wantah pinunas, mangda seger oger sadia rahayu. Malih éling-élingin tangané sane kantun pusuh ring gidaté. Pikantenan puyung, sakéwanten madaging. Dagingnyané wantah pinunas ngaraga.
Sampun kadi asapunika, sané sapunapi mawasta tangan puyung miwah tangan tan pasarana? Malih titiang paling bingung ngrereh pasaur. Jagi ungkab-ungkabang riin tetamian anaké sané wikan. Mogi wénten irika nylepit. Sakéwanten déréng taler panggih pasaurné. Mangda sinah, ngiring alon-alon dumun pikayunin. Ring ajeng soang-soang taler sampun murip asepé. Turmaning ngalikub nyujur ngantos ka langité sané pelung ukuk. Geniné ring asepé sampun murip ngendih kadi kunang-kunang makenyit. Baduur ring langité, suryané nyentér tur panes. Rauh irika malih takén-takénang, indik puyung miwah sarana.
Napi mawasta puyung? Puyung punika nénten madaging, sakéwanten wénten anak sané nguber isin puyung. Sayan uber, sayan malaib. Kancit sané molihang wantah sané meneng. Pateh sakadi nguber lawat surya, uber nganginang suryané ngawanang. Uber ngawanang, suryané badangin. Napi mawasta sarana? Ring kakawin Arjuna Wiwahané, sarana punika mateges kanti. Tangan tan pasarana, wantah tangan tan pakanti. Napiké wantah asiki unggahang tangané mangda tan pakanti? Napi tangané nénten unggahang, santukan tangan punika kanti, tangan punika sarana, tangan punika mudra? Kénten?


IGA Darma Putra
embas lan magenah ring Bangli. Kakawiannyané kawedar ring makudang-kudang média, minakadi Bali Post, Pos Bali, Tatkala.co, Suara Saking Bali, miwah sané lianan.

No comments